"Ai qua Mường Choọng, bản làng quê tôi
Ngày lại ngày đổi mới, dựng xây cuộc đời
Người người đang gắng sức thi đua
Người già ở Mường Choọng kể lại rằng bài lăm ấy ra đời vào dịp vui đón tết Độc lập đầu tiên. Ngày ấy được hưởng cái không khí tự do sau bao nhiêu năm tăm tối, dân bản mỗi người góp một câu mà nên vần nên điệu, nên một bài lăm riêng có ở đất này.
Trải qua thời gian, bao thế hệ trẻ, già, gái, trai đều thuộc nằm lòng lời lăm, để rồi mỗi dịp có khách quý về thăm hay bản làng vui hội lại cùng hòa ngân trong nồng say tình đất tình người.
Cứ mỗi dịp cất lên, câu lăm ấy lại gợi nhớ về những cái Tết Độc lập đầu tiên trên miền quê Mường Choọng. Ngày ấy để chuẩn bị đón Tết các mẹ, các chị lo làm men lá, ủ rượu cần, người khéo tay thì lo làm hương tết, hương được làm từ sáp ong, nến đất và than cây vừng, đốt lên cứ thơm lừng cả mường cả bản.
Ngày mồng Một tháng chín nhà nhà làm cỗ cúng. Chiều mồng Một cỗ cúng được dâng lên bàn thờ với xôi gà, hò mọc…Sáng mồng Hai bản làng vui trẩy hội, người già, con trẻ cùng đổ về trung tâm dự mít tinh mừng ngày Độc lập. Sau đó mọi người đi thăm hỏi nhau, con cháu, dâu rể đi chúc tết ông bà cha mẹ. Những vò rượu cần nồng say men lá được mở ra đãi khách và câu lăm câu xuối cất lên trong vang vọng tiếng cồng chiêng cho tới tận canh khuya.
Đi qua bao tháng năm, lời lăm ấy mãi còn đây như nói hộ lòng người sự đổi thay trên miền quê Mường Choọng. Không còn heo hút rừng thiêng nước độc như xưa, Mường Choọng hôm nay đã mang vóc dáng hình hài tươi mới của một thị tứ vùng cao, tuyến đường Quốc lộ 48C đi qua trung tâm mường nối về Mường Quạ, Mường Ham, Mường Nghình…Ngay giữa trung tâm mường sừng sững cột tháp Viba phủ sóng di động bắc nhịp cầu tới muôn nẻo quê xa.
Và, đi qua bao tháng năm, Tết Độc lập đã trở thành nét văn hóa tâm linh trong lòng người dân Mường Chọng. Mỗi dịp tết về câu lăm ấy lại ngân lên…
Cao Duy Thái
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét